Huzursuz bir uykudan sonra pamuk tomurcuğu güne başlamak için biraz uyku sersemi uyanıyor. Neredeyse 20 bin litre su1 (bir kot pantolonu 400 kere yıkamaya eşdeğer) ve sayısız tarım ilacı kullandı. 1 kilo kullanılabilir kumaş oluşturabilene kadar 6-8 ay boyunca büyümesi gerekti. Ancak pamuğun bir hızlı moda kot pantolonuna dönüşmeden önce uzun bir üretim yolculuğu var. "Saçıma bir şey yapmalıyım" diyerek stilini bozan toz parçalarını dışarı atmaya çalışıyor.
Bir zamanlar evi olan toprağın sonsuz büyüklüğüne hayranlık duyarak -dünya çapında pamuk ekinine adanmış 35 milyon hektarın sadece küçük bir parçası - pamuk sınırdan kaçırılıyor. Burada büyük makineler, düşük ücretli değirmen işçileri and tartışmaya açık kimyasallar2 pamuğun yeni bir temizlik seviyesine erişmesine ve ipliğe dönüştürülmesine yardımcı oluyor. "Daha zayıf görünüyorum" diyerek gülümsüyor pamuklu kumaş, yeni incelmiş fiziğine hayranlık duyarak.
Toksik bir banyoya batırılan pamuklu ipliğin bu sabah aklındaki tam olarak bu değildi. Biraz rahatsız olmuştu ve "Yeni nesil detoks tedavileri söylenildiği kadar iyi değilmiş" diye düşündü. Ama kısa bir süre sonra yeni çivit mavisi renginin oldukça çekici olduğunu kabullendi. Tabii çivit mavisi boyayı dokularına bağlayan kimyasal maddeler sulara2 salınacaktı ama güzelliğin her zaman bir bedeli var değil mi? Yavaş moda alternatiflerine fazla kafa yoramadan kumaşa dönüştürülüyor ve bir kamyona yüklenip jean'lerin başkenti Xintang'e doğru yola çıkıyor.
"Vardım!" diye çığlık atıyor pamuklu kumaş, sonra da öksürmeye başlıyor. Başarının kokusunun hep daha güzel olacağını hayal ederdi. "Akciğerlerimin olmaması iyi bir şey diye" düşündü mutlaka alınması gereken bir hızlı moda parçasına dönüştürülmeye hazır bir şekilde beklerken. Hayallerini gerçekleştiren çalışanlar bunu gerçekleştirirken geçen uzun saatlerden hiç de memnun görünmüyorlardı. Yine de özenle çalışıyorlardı. ve pamuklu kumaş neredeyse tarz bir hızlı moda kot pantolonuna dönüşmek üzereydi.
Kot pantolonlar son masalsı yolcuğuna çıkmadan önce 2 kamyon, 1 gemi ve 1 uçağa binmişti. 14 bin kilometreden3 sonra -herhangi bir kot pantolonun ortalama aldığı yol- Avrupa'da bir alışveriş merkezinde olmaktan memnunlardı. Her yıl4 dünya çapında 1.25 milyar kot pantolon satılıyor ve bu kalabalığın içinde olmaktan mutlu görünüyorlar. Hoş kokulu şık bir kadın tarafından satın alındıklarında "Annem gurur duyardı" diye düşünüyorlar.
Mağazaya geldikten sonraki hayat güzel ama kot pantolonlar kendilerini sıklıkla dikişleri incelenirken buluyorlar. Ortalama bir kıyafetin 3.3 senede çöpe atıltığının farkındalar5. Kaygıyla Google'da "Nasıl genç kalınır" veya "Kadınınızın ilgisini nasıl canlı tutarsınız" gibi şeyler aratıyorlar. Hızlı modanın etkisini öğreniyor ve kendileri hakkında kötü hissetmeye başlıyorlar. Ta ki yavaş modayı keşfedip değişim için asla geç olmadığını farkedene kadar. Kotları doğru deterjanla yıkamanın ve kusurları onarmanın sadece ömürlerini uzatmakla kalmayıp çevre için deyeni bir kot almaktan daha iyi olduğunu öğrendiler. "Kintsugi'yi duydun mu" dediler sahiplerine. Çünkü Modası Geçmez için hiçbir zaman geç değil!
Image credits:
Header image: Getty Images
Image of cotton field: Shutterstock
Image of inside the factory: Getty Images
Image of cotton yarn spinner: Shutterstock
Image of factory workers making denim: Getty Images
Image of retail shop: Stocksy
Kaynaklar:
1. World Water Day: the cost of cotton in water-challenged India (Dünya Su Günü: su sıkıntısı çeken Hindistan’da pamuğun bedeli)
2. The Environmental and Human Cost of Making a Pair of Jeans (Bir Kot Yapımında Çevrenin ve İnsanın Ödediği Bedel)
The logical Indian
3. Rakamlar şu kaynakların kombinasyonuyla türetilmiştir:
The Supply chain for jeans: assessing transport and energy consumption (Kotların Tedarik Zinciri: nakliye ve enerji tüketiminin değerlendirilmesi)(Michael Browne, Julian Allen, Transport Studies Group, University of Westminster, London, UK) (Michael Browne, Julian Allen, Nakliye Çalışmaları Grubu, University of Westminster, Londra, Birleşik Krallık)
Energy Consumption in the UK Jeans Supply Chain (Transport Studies Group, University of Westminster) (Birleşik Krallık Kot Tedarik Zincirindeki Enerji Tüketimi (Nakliye Çalışmaları Grubu, University of Westminster))
4. Denim Jeans Industry Market Analysis (Denim Kotların Sanayi Piyasa Analizi)
5. Valuing Our Clothes: the cost of UK fashion (Kıyafetlerimize Değer Veriyoruz: Birleşik Krallık modasının bedeli)
Perwoll’ün sürdürülebilirlik hususundaki konumunu mu merak ediyorsunuz? Buradan öğrenin